cimbri

Tönle Bintarn in cimbro (16)

Il romanzo di Mario Rigoni Stern nella traduzione di Andrea Nicolussi. Stampa a cura del Servizio per la Promozione delle minoranze linguistiche locali della Provincia



Åndre vert di karabinìarn soinz khennt zo süacha, un a nacht håmsa augemachtstian alle von pett un håm gebüast bobrall, azpi da earst bòtta.

Ma oramai dar bintar iz gest drumauz zo rivase; di tang soinse laise, laise, gelenngart, dar khüdjrarvogl hatt sa provart di earstn visplar, un dar krosnòbl hatt sa geschauget bo zo macha ’z èst. Di sunn iz gest starch genumma zo zorgiana in snea afte tèchar un ’z stroa hatt getrupft bazzar, boda padar nacht hatt gevrort machante ploaz schümmane aiszökkl auz nå in tach in di sunn.

Di lestn drai tage von fevraro azpe ’z iz traditziong, di djungen soin gånt ummar zo rüava zuar in lånngez pinn schèlln: se o soin gest stüfo un saur vo snea, von lången abas ingespèrrt, un azpe di vögl un di kapardjölln håmsa gepitet di lången tang pittar sunn hoach un pinn grümma grass. Di altn, schaugante di èsch bodase iz gehaüvart untar in heart un daz bintsche holtz gestånt, håm hèrta khött: «disar bintar o iz auz » un dòpo oine di sunn soinsa gånt affon bege z’schauga di vaürdar zöbrest in Moor un in Spilleche: di sèlln soinz gest di vaürdar boda håm vorprunnt in bintar un gezoaget in djüst bege in vögl boda soin gekheart bidrumm aft ünsarne pèrgn. Di altn håm gelüsant kontent di gabür boda håm geloft, parbaz, nidar un au pa bisan, boda håm ågeheft zo eapra un pa begela zbisnen in haüsar sinngante:

Scella scella marzo,
Snea dehin
Gras dehear
Alle de dillen lear
Az dar kucko kuck
Pluut der balt;
Ber lange lebet
Stèrbet alt!

Balda di kalendarlèrch håm ågeheft zo sinnga in di fanetschan zuar dar sunn, ’z Tönle no a bòtta hatt gelazzt soi haus, un iz gånt bidar übar in konfì. Disan stroach, hattzese nètt gemak leng zo vorkhoava di ståmpn alumma auz pa khoasarraich, azpi ’z hatt gehatt pensart zo tümmana. Soi tschell kropf, in sèll bintar, iz nètt gest gekheart dahumman, ber bill bizzan bodarse iz gest augehaltet, furse a Cracovia odar a Kiev, un imen, nètt soinante untar in Fråntz Joseph, håmsen nètt zuargètt zo maga ummar gian zo vorkhoava, siånka az hatt gezoaget alln soin condjedo von redjiment von landwehr. Dar arm månn hatt njånka gehatt an passapòrt odar an arbat, asó håmsen lai gelekk an stempl aftna’n alta arbatzkart, un azzar gea in nome di Dio nå soine bege.

A pizzle arbatante in di beldar vodar Karintscha zo schintla gehültz, a pizzle arbatante pinn baké vodar Stiria, dar månn hatt auzgetribet di earstn månat von lånngez: di sberarstn. Balz hatt gehatt zuargelekk a senjele gèlt, ’z Tönle iz gånt durch in Burgerland un iz gerift in Ungarn. Sèmm hattz gevuntet zo macha an kontratt sin in ditzembre, zo zügla au ross vor di soldàn. (16. / continua)













Scuola & Ricerca

In primo piano