Tönle Bintarn in cimbro (27)
Il romanzo di Mario Rigoni Stern nella traduzione di Andrea Nicolussi. Stampa a cura del Servizio per la Promozione delle minoranze linguistiche locali della Provincia
Balda ’z kriage hatt auzgeprocht izzez khennt zo darvera vo zboa paesé, dar Stèfan un dar Tone Haus, boda soin gest gånt in pa pèrng a katza von zedrù. ’Z hattze gekhennt garècht di zboa katzadör ombromm sidar ettlane djardar ka herbest soinsaz gånt zo süacha un zo vorsanen bo ’z soinda gebest di èstar un asó håmsa pipart pittnåndar un geredet von sèll boda vürizkhennt. Un lai soinsa nètt gest azpi zèrte konte vo Venezia, boda soin gånt a katza pinn baizan hånngas un an sèrvo boden hatt getrakk in prosakk un di sklöpp: un håmsen gemacht gem balda dar hunt hatt gehaltet in vogl un håmen lai bidar gètt bidrumm dòpo in schuzz. Mearare vert hattzese gesek tüan asó, un ditza izzen nia nidargånt, vor daz sèll vo imenåndarn izzese nia gelatt seng, ånka azta in an stroach boz hatt asó gesnibet un se soin gånt tschèrm in soi hütt håmsen gelatt zboa silbrane liare vor ’z holtz.
Balda dar Stèfan un dar Tone Haus håmz bokhennt affon Bisen-Stoan Djoch iz gest in aldar vrüa un iz hatt sa gehatt gezüntet ’z vaür zo prata a snit pult. Da håmen aukontart ke ’z Österraich hatt ågett kriage in sèrbn un di rüss in Österraich un ’z Taütschlånt in rüss un Fråntscha un Ingiltèra in Taütschlånt. Insoma da gåntz Europa iz gest allz an durchanåndarn, un in lånt alle tage håmsa gerüaft epparummaz soldàdo.
’Z Tönle hatt lai gelüsant ena nicht zo khöda un hatt pensart balz hatt geredet pinn kholar, un pinn tenente von artiliarn; un no hattz pensart aft soine sünn, affon schavar sardanjöll un sovl åndre boz hatt gehatt gekhennt gianante ummar arbatante åna konfìn.
Dar Stefan un dar Tone o soinen augelekk soi snit pult zo prata, ma lai dòpo zo habanen gevorst azza mang. Dena håmsa geredet vo gebillt un håmen gevorst boz hatt gebarnt da lest bòtta in zedrù. Da håm gèzzt; un dena håmsa auvargenump di platar von sboi pinn tabakk von èkhar un håm geroacht ena mear zo reda un håmda draugetrunkht an slunt bazzar.
’Z Tönle hatt gemèkket di pipa in di hånt un hatt gezoaget pinn stèkh zuar in krånerbittn boz hatt gehatt gesek a par pulèstar vo zedrù un dena no zuar in skaffan boz hatt gehatt gebarnt di baizan pernisan.
«Furse» hattz khött sovl biz hettat geredet pitt iz sèlbart «di governe machan di kriagar ombromm da vörtnse ke di laüt darbekhan auz un khemmen kartza starch.»
«Di djornel khön» hatta respundart dar Stefan «ke ma mucht machan frai di sèlnen vo Tria un Trieste un alle ünsarne prüadar boda soin übar di grentze.»
’Z Tönle hatt lai geschauget übar di pèrng boda håm gemacht konfì un soine öm boda håm geetzt in di rue un dena hattz geschüttlt in khopf un hatt lai khött: «Mah.»
Da soinse gegrüazt vorhozantese ke da beratnse bidar gevuntet z’èzza di trippsupp in tage vodar fiara vo San Matio. (27. / continua)